لازم دیدیم نظرات برخی همکاران را با توجه به اینکه در جریان فرآیندهای حوزه فناوری استان هستیم درباره مباحث شکلی و محتوایی نمایشگاه الکامپ88 در این مجال عرض نمایم شاید که به گوش دست اندر کاران IT و مسئولین ارشد استان برسد و اثری هر چند کوچک بر فرآیندهای تصمیم سازی نظام صنفی رایانه و کلا حوزه فناوری اطلاعات استان داشته باشد.البته شاکله متن همان مقاله نقد نمایشگاه الکامپ مرکزی86 بوده که متاسفانه نه تنها مشکلات حوزه فناوری استان از آن زمان تا کنون مرتفع نگردیده بلکه بر حجم و وسعت این مشکلات افزوده شده است بطوریکه چندان دور از ذهن نیست به همین زودیها حلوای کسب و کار فعالان این عرصه را در استان بخوریم و پس از مهاجرت این چند فعال حقیقی و حقوقی باقیمانده در استان به استانهای همجوار و دو صد چندان شدن مشکلات شرکتهای خرده پا ، فاتحه این صنعت هم خوانده شود.

نفس وجود نمايشگاههاي تخصصي در هر حوزه و علي الخصوص حوزه نوپا و البته پوياي فناوري اطلاعات بسيار حياتي بنظر می رسد اما بي توجهي به اين امر نيز نوعي ساده لوحي است كه اين ابزار مديريتي نيز مانند ساير ابزارها و راهكارهاي مديريتي و راهبردي مانند تيغي تيز و البته دو لبه و بسيار برنده ممكن است بجاي بريدن موانع ، خسارات جبران ناپذيري هم به خودمان وارد سازد.

در اخبار نقل شده معدود فعالانی که هر کدام بنوعی به سیستم دولتی هم کاملا متصل هستند مطالب و ادعاهایی عنوان گرديده بود كه جداي از كلي گويي ها و تعارفات مصطلح در روند تبلیغاتی سازمانهاي دولتي و غير دولتي با كاركردهاي گوناگون كه اصولا جهت ارائه بيلان صرف و بي توجه به نوع و شكل و پتانسيلهاي ابزارهاي مديريتي عنوان مي شوند ، مشكلات و ضعفهاي ساختاري فاحشي نيز داشته و دارد كه اميد است با مورد توجه قرار دادن توصيه هايي اينگونه ، عزيزان مسئول با حسن تدبير خود ، اين فضاي رخوت و خمودي حاكم بر حوزه فناوري استان را فارغ از هر گونه سعي و خطا و نگاه سلیقه ایی ، دستخوش تغييرات مدبرانه و كارشناسانه نمايند که با توجه به بی تدبیری های سالیان گذشته ، امیدی بر اینگونه تغییرات نیست و فقط باید امیدوار بود که خسارت غیر قابل جبران بیشتری به بخشهای حیاتی این حوزه وارد نشود.

اختياري بودن عضويت در اين سازمان ، مسئوليت سنگيني را بر دوش دست اندركاران آن قرار ميدهد، چرا كه با اندكي سستي و عملكرد غير كارشناسي كه نتيجه اي بجز بي اعتمادي و بي توجهي دست اندر كاران اين صنف نسبت به سازمان نظام صنفي و نهايتا گرفتار شدن به روزمرگي و عدم كارايي سازمان ياد شده خواهد انجاميد و اين پتانسيل غير قابل چشم پوشي در استان بيش از پيش مورد بهره برداري ساير استانهاي همجوار قرار خواهد گرفت كه قطعا سهم استان حتي از ناچيز كنوني هم كاهش قابل ملاحظه اي خواهد داشت.همانگونه که ظرف چند سال گذشته شاهد بودیم همان کور سوی امید اقبال به نظام صنفی رایانه ای استان هم بواسطه ندانم کاری ها و تک روی ها و منفعل کردن دانسته یا ندانسته نخبگان استانی به کهکشانی از یاس بدل گشته که عدم برنامه ریزی کارشناسی محور هم در حوزه کلان فناوری اطلاعات استانهای همجوار را از حیث استفاده از پتانسیلهای مالی و منابع انسانی متخصص این حوزه توانمندتر از دیروز و استان را تهی تر از گذشته نموده است.

با توكل به عنايات خاصه پروردگار در مجالي ديگر به نقد عملكرد سازمان نظام صنفي رايانه در استان ( بيمه تكميلي و تسهيلات مسكن و … ) و همچنين بررسي راهكارهاي برون رفت از بحران كنوني خواهيم پرداخت.

متاسفانه عدم حضور موثر و مشاركت حداكثري اعضاي صنف در اين نمايشگاه مستقيما متوجه سياستهاي اتخاذ شده در اين چند ساله اخير می باشد. همگي بر اين امر اتفاق نظر داريم كه يك سازمان صنفي به اعتبار حضور و مشاركت و پشتيباني اعضاي صنف جايگاه و اعتبار مي يابد.وقتی که تنها تشکل رسمی و فراگیر این حوزه از طرف بزرگان این صنعت مورد بی مهری و کم توجهی قرار گرفته و بنوعی به بیماری مهلک بی اعتمادی دچار می شود ، برای پر کردن خلاء فعالان تاثیر گذار این عرصه ناچار به معرفی و به بازی گرفن شرکتهای نه چندان موفق می شویم که خود بخود ارزش و ظرفیت بالقوه حوزه فناوری استان را در ویترین این نمایشگاه بشدت نازل نشان می دهد.

در جريان برگزاري نمايشگاه بنظر مي رسد از تمامي ظرفيتها براي جلب مشاركت حداكثري اعضاء استفاده نشده است ، چنانكه براي عضويت و جذب اعضاي جديد و اضافه شدن به پتانسيلهاي سازمان تلاشي نگرديده است و به همین چند عضو نیمه فعال بسنده شده است.این حقیقت بر هیچکس پوشیده نیست که شرکتهای فعال در حوزه فناوری استان و بخصوص بخش خصوصی به جد در پی مطرح کردن و معرفی محصولات و خدمات خود هستند که وضعیت اقتصادی کنونی هم بر اهمیت تبلیغاتی نمایشگاهها می افزاید ولی این سوال هم بجاست که چرا با تمام این تفاسیر شرکتهای بزرگ و توانمند استان در نمایشگاه تخصصی صنف خود حاضر نمی شوند؟!

ضعف های تکنیکی و اجرایی شرکت نمایشگاههای استان و پیمانکار برگزاری نمایشگاه بر هیچیک از متخصصین استان در هر صنعت و حوزه کاری بخصوص حوزه فناوری اطلاعات استان پوشیده نیست ولی از این نکته هم نباید غفلت کرد که دلایل اینچنین عدم اقبال و ضعف های فاحشی صرفا به اجرا بر نمی گردد و باید در برنامه ریزی های پایه ای سراغ آنها را گرفت.

از طرفی اين سوال هم مطرح مي گردد که با عنايت به برگزاري ضعيف چنين نمايشگاههايي كه عملا درصد كوچكي از توانمندي هاي حوزه فناوري استان را به نمايش مي گذارند ، بازديد كنندگان ميتوانند به پتانسيلهاي واقعي استان پي برده و به عبارتي تشويق به خريد كالا و يا خدمات و نهايتا سرمايه گذاري در اين حوزه و استفاده از پتانسيلهاي استاني ترغيب شوند؟

در اينجا دو حالت متصور است. اول اينكه بازديد كننده نسبت به توانمندي هاي اين حوزه در استان شناخت دقيق و درستي داشته باشد و حالت دوم نيز فرض مي كنيم اين شناخت و اطلاع درست و دقيق وجود ندارد.

در حالت اول بازديد كننده نسبت به ضعفهاي فاحش اهداف و سيكل ناقص برگزاري و سياستگذاران اين بخش و نهايتا برگزار كنندگان و به عبارتي نمايندگان اين حوزه در استان بي اعتماد ميشود و در حالت دوم نيز از توانمندي هاي حوزه فناوري استان نااميد مي گردد كه قطعا از دو حالت ياد شده اثراتي ناشي مي شود كه كاملا با اهداف بلند مدت برگزاري نمايشگاهها بعنوان ابزارهاي مديران در تضاد خواهد بود و ثابت خواهد کرد که تمامی این هزینه کرد ها از جیب بخش خصوصی نه تنها سودی نداشته بلکه باعث تحمیل خسارات جبران ناپذیر به فعالان این حوزه شده چه برای آنهایی که در نمایشگاه بوده اند و چه برای آنهایی که در نمایشگاه حاضر نشده اند.پس برگزارکنندگان اینگونه نمایشگاههای تخصصی صنفی در قبال تمامی فعالان ان صنف و صنعت باید پاسخگو باشند.

برگزار كنندگان نمايشگاههاي استاني بخصوص در اين حوزه كه مخاطبان آنها جوان و پر انرژي و نيز تحصيلكرده مي باشد بايد همواره اين مطلب را مدنظر داشته باشد كه نمايشگاه از جنبه هاي مختلف توسط بازديد كنندگان مورد آناليز قرار خواهد گرفت و يقينا در مواردي كه كم هم نيست به ضعف توانمندي هاي استان در حوزه هاي گوناگون تعبير شده و مورد بهره برداري رقباي خارج از استان قرار مي گيرند و بعبارتی ضعفها و بیسوادی آنها به پای ضعفها و کمبودهای صنف نوشته می شود.

اين اثر كه با ضعفهاي سياستگذاري و برنامه ريزي برگزاري و نيز جايگاه خالي اكثر بزرگان اين حوزه شدت مي يابد حتي در نمايش كارامدي و توانمندي ها و قابليتهاي شركتها و موسسات حاضر در نمايشگاه هم ميتواند موثر باشد.

البته كم نيستند شركتها و موسسات و فروشگاهها و حتي افراد حقيقي متخصصي كه با ارائه قابليتهاي خاص و منحصر بفرد خود مي توانستند رونق بيش از پيشي به نمايشگاه مذكور ببخشند و بر اعتبار جمع حاضر بيفزايند كه باز هم متاسفانه براحتي از اين حضور چشم پوشي ميشود و به چند مورد محدود دعوتنامه و جلسه بی نتیجه و بی هدف اكتفا مي شود كه اینگونه روشها سابقا هم ناكارآمدي خود را اثبات كرده اند.

جاي بزرگان عرصه اطلاع رساني فناوري استان و حتي رسانه هاي ديجيتال و متوليان وب سايتها و ژورتالهاي الکترونیکی استاني هم بشدت خالی احساس مي شد كه عليرغم تعداد كم ، يكي از پتانسيلهاي بالقوه حوزه فناوري استان محسوب مي شوند كه ميتوانستند در اين مورد هم اثر گذاري خود را به نمايش بگذارند.

همانطور كه عرض شد در اين مجال به چرايي عدم حضور و مشاركت حداكثري اعضاي صنف در فعاليتهاي سازمان نمي پردازيم و اين مهم را به مجالي ديگر وا مي گذاريم ولي اين اولين سوالي است كه به ذهن بازديد كننده متبادر ميشود : بقيه شركتهاي بزرگ و تاثير گذار استان چرا در اين نمايشگاه شركت نكرده اند؟

آيا همه پتانسيل حوزه فناوري استان همين است؟ آيا به عنوان شهروند اين استان و نه به عنوان فعال اين عرصه ميتوانيم با افتخار اين نمايشگاه را آينه تمام نمایی از توانمندي هاي حوزه فناوري استان مركزي بدانيم؟ و اينكه خارج از تعارفات روزمره كدام بخش از پتانسيلهاي ارائه شده در اين نمايشگاه قابل ارائه به بازار رقابت خارجي و حتي كشوري است؟آیا سالیان آینده هم همین ایرادات به ایرادات جدید اضافه می شوند و اینکه ایا عزمی برای کیفی سازی نمایشگاههای تخصصی استان بخصوص در حوزه فناوری اطلاعات وجود دارد؟

متاسفانه حوزه فناوري هميشه و هميشه مورد بي مهري مسئولين و سياستگذاران حكومتي بوده و حتي از بي توجهي دست اندر كاران همصنف خودمان هم بشدت رنج مي برد و اين مهم نه با عزم دولتي مبني بر ساماندهي سازمان نظام صنفي يه شكل فرمايشي بلكه بر عزم جدي و مخلصانه دست اندر كاران همان صنف استوار خواهد شد. سياست نياز سنجي از حوزه فناوري استان يكي از عرصه هاي بسيار غريب اين حوزه مي باشد و بايد با تاسف اذعان كرد كه اين مورد در برگزاري نمايشگاه ياد شده و حتي سياست گذاريهاي كلان سازمان و نظام مديريتي استان هم بشدت رخ مي نماياند.

سوال اساسي اينجا ست كه دعوت از شركتها و اصرار به حضور آنها بر اساس كدام نيازسنجي انجام شده در اين حوزه صورت پذيرفته است كه اين چيدمان ضعيف موضوعي و كاربردي حاكي از حداقل كارشناسي در اين مورد مي باشد. در صورتيكه بازديد كننده ميتواند به يكي از مراكز تجمع صنف رايانه مراجعه نمايد و مجموعه متنوع تر و كاملتري نسبت به نمايشگاه فوق الذكر را مورد نياز خود بيابد و حتي نياز نيست زحمت طي مسافت اراك تا محل نمايشگاه را هم متقبل شود و در كوتاه كلام اينكه يكي از جذابيتهاي اينگونه نمايشگاهها نمايش نو آوري ها و ابتكارات و خلاقيتهاي موضوع نمايشگاه است كه در نمايشگاه فوق محلي از اعراب نداشته است.

حال چگونه است که توقع داريم مديران سازمانها در بين اين آشفته بازار ، كالا يا خدمات مطلوب خود را پيدا نمايند و حتي اگر تمام نياز آنها را نيز برآورده نكرد آنرا مطلوب فرض نمايند. اينگونه است كه بخش عمده اي از بازار مستعد اين حوزه به خارج از استان و بخصوص به رقباي استانهاي مجاور معطوف مي گردد و بنحوي ما خود بدست خودمان چنين عرصه اي را تقديم رقباي غير هم استاني مي كنيم در حاليكه گهگاه شاهديم سفارشات استان مركزي پس از خروج و ارائه به شركتهاي غير هم استاني نهايتا توسط شركتهاي فعال در حوزه استان مركزي انجام ميشوند.

متاسفانه همچون گذشته درك درستي از جامعه فناوري اطلاعات حتي در بين مديران و متوليان و اعضاي صنف وجود ندارد و حتي اندكي تلاش نگرديده است كه اين ضعف توسط بكارگيري مشاوران متخصص در زمينه مديريت فناوري اطلاعات جبران گردد و روند طراحي برنامه ها كه بر اساس سعي و خطا و تجربياتي كه همگي نيز موفق نبوده اند ، یکبار برای همیشه اصلاح گردد.

در بخش ديگري از اعلام اهداف نمايشگاه عنوان شده بود كه يكي از اهداف نمايشگاه فرهنگسازي است. همينجا لازم است اين نكته را يادآور شويم كه در مباحث فرهنگي و فرهنگ سازي ، يكي از ابزارها برگزاري نمايشگاههاي مختلف است و اكنون نتايج حاصله شاهد اين مدعاست كه از ابزارهاي بسيار بسيار تاثير گزار تر غافل بوده ايم . چنانچه ضعف عدم وجود بولتن و خبرنامه تخصصي و كارشناسي اين حوزه كه با ارائه تحليلي درست و دقيق از فضاي فناوري استان در تصميم سازي هاي مديريت استان و حتي شركتهاي كوچك تاثير گذار باشد و نقصان عدم فعاليت رسانه اي و آموزشي كه اصل اوليه فرهنگ سازي بخصوص در اين عرصه مي باشد بشدت احساس مي شود، در مباحث فرهنگ سازي به برگزاري نمايشگاه تقدم دارد كه متاسفانه بعلت ضعف بنيادين آموزه هاي فناوري اطلاعات بدست فراموشي سپرده شده است.

و نيز در مباحث فرهنگي ارتباط موثر و تاثير گذار و مستمر و با تكيه بر پشتوانه كارشناسي سازمان با مسئولين مربوط به حوزه فناوري ، اثر گذاري فرهنگ سازي را به نحو چشمگيري افزايش ميدهد كه متاسفانه برنامه اي براي آنهم وجود نداشته و ندارد.

البته بايد توجه داشت كه اثر گذاري فرآيندهاي اتخاذ شده در مباحث اين حوزه منوط به استفاده از نظريات كارشناسان متخصص در اين عرصه بعنوان مشاور در كنار متوليان سازمانی است كه هميشه به علل مختلف مورد چشمپوشي قرار ميگيرد و متاسفانه پاشنه آشيلي برنامه ریزی کلان در این حوزه بوده و خواهد بود که بخش عمده ای از خسارات سازمانها در حوزه فناوری اطلاعات مربوط به نادیده گرفتن این نکته حیاتی است.

در بخش ديگري از تبيين اهداف ، تبادل قابليتها نقل شده كه بايد قبل از هر چيز به بستر فرهنگي اين تبادل و نهادينه شدن اين فرهنگ پرداخت كه متاسفانه مورد اغماض بوده و هست بطور مثال سه بار براي گفتگو در مورد مباحث و ضعفهاي فاحش و جدي نظام صنفي رايانه استان به اتفاق چند تن از اعضا خدمت يكي از بزرگواران متولي سازمان رسيديم و با توجه به يادداشتهايي كه منشي محترم از اهداف ما براي اين عزيز بزرگوار منتقل كردند ، دقيقا هر سه بار بعد از مدتي معطلي سعادت ملاقات نصيبمان نشد و با عنوان پيش آمدن جلسه اي ضروري اين ملاقات كنسل گرديد ، بقول يكي از همراهان اي كاش نحوه برخورد اين عزيزان هم مانند قبل از انتخابشان به عنوان زعماي نظام صنفي رايانه اي مي ماند.

در كوتاه كلام اينكه تبادل قابليتها بدون ايجاد بستر فرهنگي و ظرفيتي كه بايد از خودمان شروع كنيم امري ناشدني به نظر ميرسد چرا كه مديريت سازمان پذيراي قابليتهاي مشورتي كه براي سازمان خود لازم و حياتي بنظر مي رسد نيست و عملکرد سازمان هم این مدعا را رد می کند که هدف رشد و ارتقای جمعی است.

به هر حال بهترين عامل براي موفقيت يك سازمان و بخصوص يك سازمان صنفي نقد جدي و بدون رودربايستي اعضاي سازمان و صنف است كه متاسفانه مدتي است به رخوت و ضعف عملكردي جدي و غير قابل چشمپوشي دچار شده ، اميد است با برگزاري جلسات مستمر آسيب شناسي و نقد كاربردي و ارائه راهكار اعضاء و استفاده از مشاوره تخصصي كارشناسان و نيز برگزاري نظر سنجي صادقانه از بازخورد فعاليتهاي انجام شده روند بهتر و موثرتري بخود گيرد.

محمد هادي بيات