 دو رویكرد غالب و فراگیر در مدیریت شهری ایران :
1- رویكردی كه شهرداری را صرفا سازمانی خدماتی می داند. این رویکرد، ساختار سنتی و دستوری داشته و آنچه که در چند دهه قبل، حاکم بر روابط میان شهر و شهرداری و نهادهای دولتی بالا دست برقراربود، بصورت دستوری ، انتصابی و فارغ از در نظر گرفتن فنون ، سلایق و نگرشهای اجتماعی حاکم بر جامعه بود.
2- رویكردی كه از شهرداری به عنوان نهادی اجتماعی انتظاری بالاتر دارد:
در رویکرد دوم علاوه بر ارایه خدمات شهری توقع بیشتری از شهرداری دارد و انتظار دارد شهرداری بین كالبدشهر، فعالیت های شهری و شهروندان ارتباطی منطقی و متناسب برقرار سازد و همگام با عملیات عمرانی و خدمات شهری نگاهی فرهنگی و اجتماعی به شهر داشته باشد.
اگر برخی از كلان شهرهای جهان امروزه با تراكم معضلات اجتماعی، بزهكاری، تشویش ، خشونت، پرخاشگری، و آلودگی شناخته می شوند دلیل آن چیزی نیست جز غفلت از ابعاد و جنبه های فرهنگی و اجتماعی در فضای زیست شهری.
 خلاصه مسائل شهر و شهرداری اراک:
دغدغه دائمی در شهر اراک، سازگار نمودن تغییرات تكنولوژیك با تغییرات اجتماعی و فرهنگی است : بخاطر سیر تاریخی مرکزیت صنعتی و سپس سیاسی استان، ساختارهای جمعیتی پیشین، نرخ و تنوع مهاجرتی، اسباب شهرسازی ناموزون و سازمان کالبدی- فضایی آشفته، برای مدتی طولانی ( حداقل بیش از 5 دهه) گریبانگراراک بوده است.
 ساختار ارگانیكی شهر اراک :
– سطح مراودات اجتماعی بسیار پر حجم اما سطحی، گذرا، ناپایدار و نسبتا رسمی است.
– بیشتر از آن كه هنجارهای سنتی، شكل روابط بین شهرنشینان را تعیین كند، این قانون و هنجارهای رسمی است كه بر روابط اجتماعی سنگینی می كند.
– روابط بین مردم از عمق و كیفیت كافی برخوردار نیست.
– كمتر تامین شدن نیاز به تعلق اجتماعی
 نیاز به توسعه روابط اجتماعی
– آن چه که تلاشها در جهت نیاز به توسعه روابط اجتماعی در شهر اراک را تا حد زیادی خنثی كند، بافت و ساختار كالبد و شكل انجام فعالیت در شهر است.
– آیاباید نقل قول ها و سخنان سالیان پیش، امروز و فرادها تداوم یابد ….!!؟
– ارتقاء حس تعلق اجتماعی‏، هویت یابی و تامین نیازهای عاطفی شهروندان چه شده است؟
 راه را بیراهه نرویم و نسخه های وارداتی برای شهرمان نپیچیم!!؟
– باید در برنامه ریزی شهری و مدیریت شهری اراک، بتوان به گونه ای این بافت و ساختار و فعالیت ها را تنظیم كرد تا به توسعه تعاملات و ارتباطات عمیق و كیفی عناصر و منابع انسانی كمك كند.
 برخی از موانع ساختاری شهر اراک كه مانع از توسعه سطح روابط و تعاملات اجتماعی عمیق می شوند عبارتند از :
– بافت و معماری غلط بناها‏، میادین، خیابان ها، و بازار
– طراحی غلط و استقرار ناصحیح بخش های مختلف مسكونی، تجاری، اداری و فرهنگی
– آشفتگی ظاهری در مناظر و مرایاء شهر به نحوی كه این آشفتگی بصری در روح و روان شهروندان تاثیر منفی به جای می گذارد.
 از جمله راه هایی كه می توان این وضعیت را اصلاح كرد،
– پیوند زدن بین جنبه های زیباشناختی، فرهنگی و هنری با وجوه مختلف زندگی جمعی:
– تبدیل گذرگاه های پیاده به باغ راه ها، ارایه جلوه های بصری بدیع و چشم نواز بر دیوارها و بناهای شهر،
– توسعه فضای سبز،
– ایجاد فرصت های جمعی برای گذران اوقات فراغت (از جمله سالم سازی و مناسب سازی بوستان ها و پارك ها برای حضور خانواده ها)،
– اصلاح شكل استقرار واحدهای مسكونی، تجاری، اداری به گونه ای كه شهر را در دسترس و دریافت خدمات را آسان سازد.
– سازه های شهری و نیز فعالیت های اجتماعی در شهر، باید به گونه ای با مقتضیات فرهنگی و اجتماعی پیوند داشته باشند (عامل کاهش قابل توجه آشفتگی آرامش درونی و ذهنی شهروندان)

 طرحهای ضربتی و مأموریت های ویژه شهرداری اراک
الف) معاونت اجتماهی فرهنگی
 طرح تهیه نمادهای فرهنگی اراک
 با محوریت ورود مساجد ، شورایاریهای محلات
 کمک به تنظیم محورها و شاخص های گواهینامه اعتبار محله
 طرح انگیزشی حضور محلات در ایام ا… با هویت خاص محله
 شناسایی و تدوین تاریخ تأسیس محله، مشاهیر وپیشکسوتان
 شناسایی و تدوین تقویم ماندگار اراک
 همراهی صدا و سیمای ارک و اعلام مناسبت ها
 طرح اسطوره شناسی، یادواره شهدا و سرداران نامدار
 طرح قدمت شناسی تاریخی معابر و ایجاد هویت کسبه ای
 شناسایی یکی از محدوده های فعال روزمره اجتماعی بعنوان « پیاده در شبکه »
 طرح تأمین و بهبود سلامت مردم حاشیه نشین شهر
سلامت مردم حاشیه نشین شهر در خطر است
 روحیه سازی در شهر اراک ؛چگونه؟ نیازها و راهکارها
به گفته جامعه شناسان شادی یک پدیده زودگذر و لحظه‌ای است اما نشاط یک احساس بادوام و پایدار است. انسان زمانی در جامعه احساس نشاط می کند که نیازهای خود را از طریقی که متناسب با هنجارهای جامعه باشد، برآورده کند.
 بروز نشاط اجتماعی بستگی به عوامل بیرونی و درونی افراد دارد. نشاط اجتماعی یک امر سطحی و زودگذر نیست که بتوان با برنامه‌های سطحی و ناپایدار به آن دست یافت
 چگونگی تحقق امنیت روانی در جامعه شهری اراک
هرگونه تهدیدی نسبت به امنیت روانی جامعه به معنا و مفهوم تهدید سلامت جامعه و نابودی و متلاشی شدن همگرایی و انسجام آن می شود.
 فعال سازی سامانه پیشنهاد گیرنده
تدوین استراتژی پیشنهادات
فایل ورود :
اطلاع رسانی
پیام سازی ها نماد شهری بخود می گیرند.
 شفاف سازی مالی: مشخص کردن کمینه ها و بیشینه های هزینه
 اعتماد سازی سطح اول
– ترویج مکانیزمهای انگیزشی
– افزایش ضریب انتقاد پذیری همکاران شهرداری
 مرحله افکارسنجی نوع اول
نصب بیلبوردها با نمادهای ترغیبی
 ایجاد زمزمه های عملیات تعاقبی پیوند دار و گستره پذیر (مردم نهاد)
 طرح ریزی سامانه های زیرساختی منطق پذیر منطبق با استاندارد
 جلب افکار عمومی اراک و نمایه های شهروندی
 دانه بندی تراکمی نمایه های شهروندی
 تنظیم مشوق های بصری
ب) معاونت هماهنگی و برنامه ریزی
 تهیه مقدمات طرح ریزی مجتمع اقتصادی غرب کشور
 تهیه مقدمات طرح ریزی «مرکز بورس اقتصادی غرب» با محوریت بازار صنایع کشور
 تهیه مقدمات طرح جهادی ناحیه محور،
 تهیه مقدمات طرح جهادی محله محور
 دسته بندی، امکان سنجی مالی و هزینه ای طرحهای جهادی
 اولویت بندی هزینه ای طرحهای جهادی
 بازشناسی زیرپهنه ها و لندیوز های موثر شهری به منظور بار گذاری فعالیت های مولد و توان دار
 ازیابی فرصتها و عرضه استراکچرهای طراحی نشده با فرصتهای سرمایه گذاری بخش خصوصی
 بررسی نقاط سربه سر هزینه – منفعت تمامی پروژه های در حال انجام
 بررسی و سنجش میزان درگیر پروژه ها و طرح ها و پروژه های در گیر و برنامه ریزی مقاطع زمانی و مکانی آنها
 بازشناسی نقاط پیچیده و گره دار و آرایش نمودار هزینه ای آن
 برنامه ریزی جهت خیزش ها و خزش های طرحهای موازی
 امکان سنجی برون سپاری فعالیت ها
برون سپاری عبارت است از عمل انتقال بعضی از فعالیت های داخلی یک سازمان و واگذاری حق تصمیم گیری به عرضه کننده بیرون از سازمان بر اساس قرارداد. برون سپاری فقط مربوط به سازمانهایی که با شکست روبرو شده اند نیست; بلکه امروزه سازمانهای موفق نیز اهمیت این موضوع را به خوبی درک کرده اند.
 طرح ، تدوین و پیگیری طرح جامع نماد بین المللی در اراک
 تدوین برنامه اول
افق میان مدت چشم انداز شهر اراک در 96 و 400
 مشکل شهرداری در شرایط کنونی کمبود نیروی انسانی متخصص
 طرح پروژه بورس طرح تفصیلی
 طرح حذف کاغذ، ایجاد اتوماسیون اداری هر پرسنل یک IP
ترافیک شهری : كمبود پاركینگ عمومی یكی از معضلات ترافیك شهر اراك است؛ به دلیل نبود و كمبود پاركینگهای عمومی در شهر اراك، تردد در نقاط مختلف به ویژه مركز شهر با دشواری انجام می شود و اكثر خودروها در مكانهای نامناسب و یا ممنوع پارك هستند.
 پیگیری طرح ایجاد پاركینگ به شیوه مشارکتی، توافقی
 طرح تنظیم ترافیک شهری
 طرح اصلاح مقاطع و نودهای حساس بار سنکین
 ایجاد پارك سوار منطبق با بافت
 نصب دوربین های الكترونیكی كنترل تخلفات راهنمایی و رانندگی
 طرح « امکان سنجی و ایجاد محور BRT
طرح ايجاد جايگاه تردد معلولان در معابر شهري
ج ) معاونت مالی و ادرای
 ایجاد امنیت سالم سرمایه گذاری ( امنیت باز بدون حاشیه ) + جذب سرمایه گذار، تغییرضریب بهره وری از زمان در پروژه های شهری اراک ، مهمترین فاکتور برای سرمایه گذاربسته هاي حمايتي ويژه.
 پیگیری مطالبات شهرداری اراک از نهادهای دولتی و تدوین راهکارهای عملیاتی وصول مطالبات
 تهیه مقدمات بورس طرح تفصیلی شهر و برنامه های مشارکت اقتصادی
 طرح تهیه نمودار شبکه فعالیت در شهرداری اراک
 طرح مدیریت بر قانون ارزش افزوده:
ورود به مبحث تولیدکنندگان بزرگ مقیاس
ورود به مبحث مدیریت مصرف
 طرح بودجه بندی ناحیه محور در محلات مولد توان دار
 طرح بودجه بندی ناحیه محور در محلات غیر مولد و ناتوان
 طرح آمایش کسری حساب از منابع بورس تفصیلی
 طرح عملیات جذب سرمایه زیرساخت مجتمع اقتصادی غرب کشور
 طرح جذب سرمایه در برج ملی صنایع
 طرح کسب درآمدهای تبلیغی انواع کالاها و صنایع بومی و غیر بومی
 طرح بازشناسی و بازیابی سلیقه های سرمایه گذار در بافتهای شهری
 توانمندسازی شهرداری برای امکان ورود به بورس وخرید از آن. شهرداری اراک توان خرید نقدی در بورس را ندارند و باید برای رفع این مشکل اقدامی عملی کرد.
 امکان سنجی مالی و هزینه ای طرحهای جهادی
 اولویت بندی هزینه ای طرحهای جهادی
 امکان سنجی منابع قابل وصول
 تدوین استراتژیهای پلکانی منابع قابل وصول به منظور وصول در کوتاه ترین زمان ممکن
 کمینه دار نمودن منابع و درآمد های ممکن الوصول به روش ترغیب تفاصلی هزینه ها و جرایم.
 آزادسازی بخشی از نیروها به چانه زنی سیاستگذاریهای بالا دست
 ادامه فرایند تعامل دو سویه میان مسئولین و وزارتخانه های موثر در موضوعات خاص شهری اراک
 تعیین اولویت های پیگیری چانه زنی بالا دست
 تعیین ارزش سرمایه گذاری زیرساختها در بخش خصوصی
 تعیین میزان فعالیت سرمایه گذاری های مشترک
 افزایش بازوی مولد مشارکتی
 تعامل دو سویه میان بخش خصوصی
 جهت دهی به انواع منابع سرمایه های راکد درتولیدهای چند سویه و مولد شهری
 بازشناسی، ازیابی مالی و هزینه ای نقاط پیچیده و گره دار و آرایش نمودار هزینه ای آن
 ازیابی مالی و هزینه ای خیزش ها خزش های طرحها و پروژه ها
 پیگیری خلاقیت جهت ارائه خدمت در كوتاهترين زمان و با سرعت به شهروندان
هر حركت رو به رشد نيازمند خلاقيت مي باشد . هدف ما در مجموعه شهرداري درآمدزايي با شاخص ارائه خدمت در كوتاهترين زمان و با سرعت به شهروندان در نظر گرفته شود.
 بسته هاي حمايتي ويژه به منظور حضور و مشاركت سرمايه گذاران و بخش خصوصي
د ) معاونت فنی و عمرانی
 پیگیری و ارزیابی پروژه های نیمه تمام
 طرح ضربتی روسازی و بهسازی آسفالت معابر
 شناسایی اولویت های طرح
 گزارش هفتگی اولویت های باید انجام به منظور اطلاع رسانی به مردم و تنظیم بار شبکه ترافیکی
 طرح پروژه تقاطع غیرهمسطح
 طرح امکان سنجی تونل شهری
 طرح زیر ساخت « پیاده در شبکه » : محدوده بدون ماشین»
 طرح ضربتی تسطیح و سایر عملیات مهندسی موقعیت گندابها و ماندابها
 طرح امکان سنجی پروژه فرهنگی تفریحی تپه مستوفی
 بهره برداری مشترک از پروژه با سرمایه گذاری بخش خصوصی
 طرح احداث یک کارخانه سیمان با مشارکت بانکها و بخش خصوصی.
ه ) معاونت خدمات شهری
 بازشناسی موقعیت های اضطراری در سطح شهر
 گزارشهای مردمی
 بازشناسی موقعیتهای زیست محیطی بحران افرین
 پیگیری سند سلامت و توسعه شهری و مطالبات اراک از سند مذکور
 راه‌اندازی مجتمعهای بزرگ چند منظوره
 امکان سنجی گردشگری پایدار شهری
 برنامه های استراتژیك پنج ساله، چشم انداز بیست ساله
 برنامه بازسازی بافت های فرسوده:
 فراخوانی موثر از چهار عامل اصلی در مسیر بازسازی بافت های فرسوده
 دولت، شهرداری ها و در كنارشان شوراهای اسلامی شهر، مردم و بانك ها.
 مشکل عرضه قیر در بورس باعث شده تا شهرداری‌ها از خرید قیر ناتوان باشند و عملا آسفالت در شهرها به آرزو مبدل شود.
 آذر شروع عملیات طرح جهادی زمستانه
 طرح بهسازی نماد شهری در محدوده های مبلمان پذیر: محوطه سازی عرصه های عموی وخصوصی ( جداره ، برو کف و عناصر و المانهای مزاحم ) در خیابانهای محله – محور و منطقه – محور
 ابتدا شهرداري با ارائه خدمات مناسب و در خور شان شهروندان زمينه جلب مشاركتهاي مردمي در پرداخت عوارضات خود در زمينه هاي مختلف
 بررسی ضرایب ” همسانی” در بین اجزای مبلمان شهری و ایجاد همسانی منطقی
 طرح جهادی نوع 2 ( ناحیه محوری و محله محوری )
ابتدا شناسایی نقاط هدف موثر
 وارد ساختن اندیشه های اجتماعی و افکار عمومی محلات به طرح فراساخت مجدد
 تدوین سلیقه های کاربردی
 دسته بندی، امکان سنجی مالی و هزینه ای
 اولویت بندی هزینه ای
 طرح ضربتی محیط زیست سالم ( با همکاری وزارت و بهداشت ارگانهای موثر )
 طرح ضربتی امحاء کلونی های جانوران موذی
 طرح ضربتی شناسایی و موقعیت یابی گندابها و ماندابها
 بررسی و تدوین شیوه های دفع زباله
 طرح ناحیه سبز
 همایش بازیابی ، اصلاح و بهبود خدمات شهری اراک
 طرح کیفیت دهی به فضای سبز
 طرح پایه ای فضای سبز
 آسیب شناسی فضای سبز شهری اراک ( مرحله کارشناسی-اداری)
 طرح انگیزشی ارائه بهترین شیوه های نگهداری و دوره دفع زباله
 طرح های صنعتی – خدماتی : بکارگیری قانون مدیریت پسماند
 بازشناسی پتانسیل های اقتصاد شهری با محوریت گذران اوقات فراقت و تبدیل فرصت رودخانه
 طرح مشارکتی توسعه بوستان در بافته های فشرده و بسیار کمبود.
بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد مجموعه مدیریت شهری:
بررسی های تاریخی نشان می دهد که سابقه مدنیت و شهر نشینی در ایران یکی از طولانی ترین سوابق شهر نشینی در جهان است و این بیانگر قدمت دانش و تجربه مدیریت شهری در سرزمین کهن ایران است . اما با وجود چنین سابقه درخشانی ، متأسفانه تصویر وضع موجود سیستم مدیریت شهری در ایران ، تصویر مغشوش و نامتعادل بوده که علیرغم تغییرات حاصله در مقتضیات زندگی امروزی ، پیچیده شدن مسائل شهری و گسترش حیطه وظایف و مسئولیت شهرداریها ، هنوز هم قانون مصوب 1334 ( علیرغم اصلاحات و افاضات متعدد ) به عنوان قانون اصلی در شهر وظایف شهرداریها تلقی می گردد .
امروزه شهرداری در ایران به جای آنکه سازمانی فرا بخشی باشد ( همچنان که در کشورهای متمدن مرسوم است ) تبدیل به سازمانی شده که با از دست دادن تدریجی بخشی از وظایف و اختیارات خود ، وظایف بدون متولی و یا وظایفی را که اصطلاحاً بر زمین مانده اند را بر عهده گرفته و توافقی را هم در خصوص محدودۀ وظایف مذکور با سازمانهای ذیربط دولتی حاصل نیامده است و از سوی دیگر روز به روز توقعات عمومی و حتی انتظارات مسئولان دولتی از شهرداری رو به افزایش است که در جامعه مدنی ، نهادهایی که موجودیت خود را از آراء و تمایلات مردم کسب می کنند . در حقیقت باید به نمایندگی از مردم ، نقش مؤثری در اداره امور محلی ایفا نمایند و به واسطه وجود شورای شهر ، مردمی و غیر دولتی بودن مهمترین ویژگی شهر داری ها به شمار می رود اما به دلایل فراوان سیستم مدیریت شهری و شهرداریها در ایران تا کنون انتظارات به حق مردم را محقق نساخته است . برخی از عوامل مؤثر در ضعف عملکرد شهرداریها به شرح ذیل است :
1- نامشخص بودن جایگاه اصلی شهرداریها به عنوان سازمانی مردمی و فرابخشی در نظام مدیریت شهری ، بدلیل وجود ابهاماتی در نحوۀ تعامل ، هماهنگی و ارتباط آن با سازمانها و ادارات متعلق به نظام اداری مرکزی
2- عدم تطابق بین وظایف و مسئولیتهای متنوع شهرداریها با مجموعه امکانات و اختیارات قانونی آنها .
3- عدم تطابق بین ساختار سازمانی و شرح وظایف شهرداریها با پدیده ها ، مشکلات و مقتضیات زندگی مدرن امروزی
4- یکسان بودن شرح وظایف شهر داریها در سراسر کشور بدون توجه به تنوع و تفاوت اساسی بین مردم جوامع گوناگون شهری در ایران .
با عنایت به موارد فوق و با استناد به قانون شرح وظایف و اختیارات شورای شهر ، جایگاه و موقعیت نمایندگان مردم نیز در مجموعه مدیریت شهری ، مبهم و مغشوش بوده و حیطه و عمق وظایف این شورا در نظام مدیریت شهری کاملاً روشن و شفاف نیست و در چنین شرایطی ، از طرفی افزایش سطح انتشارات و توقعات مردم از نمایندگان خود در شورای شهر به دلیل عدم آگاهی کامل نسبت به حیطه وظایف و اختیارات قانونی آنها و از طرف دیگر وجود عناصر و نهادهای متعدد مؤثر در مدیریت شهری که خرج از کنترل و دسترس نمایندگان مردم هستند ، موجب بروز نارضایتی و دلسردی در بین مردم شده است .
لذا در این نوشتار با بررسی و تبیین اختیارات و مسئولیتهای قانونی مجموعه عناصر مؤثر در مدیریت شهری مانند شهرداری ، شورای شهر ، وزارت کشور ، مسکن و شهر سازی و … سعی شده است با تنویر افکار عمومی ، مردم شریف کرمانشاه را در ارزیابی عملکرد واقعی مدیران جامعه و نمایندگان خود یاری دهیم .
عناصر مؤثر در مدیریت شهری :
الف ) شهرداری:
شهرداری به عنوان مهمترین عنصر مدیریت شهری ، از جایگاه خاصی در نظام سازمان های اداری کشور برخوردار است . شهرداری به لحاظ حقوقی و اداری ، جزء مؤسسه های عمومی محسوب می شود .
با این مفهوم شهرداری یک نهاد عمومی اما غیر دولتی است که اقتدار و رسمیت آن ناشی از رأی مردم یا نمایندگان مردم است و در قلمرو وظایف خود بایستی دارای استقلال عمل باشد .
اما با این حال در ایران هیچگاه شهرداریها به طور کامل از این استقلال قانونی برخوردار نبوده و علاوه بر آن قوانین موجود ( از جمله ماده 53 قانون تشکیلات شورای اسلامی ) موجب شده شهرداریها به شدت تحت کنترل و نظارت وزارت کشور و سازمانها و مقامات محلی تابع آن مانند استاندار و فرماندار باشند و وجود چنین روابط و دیدگاهی نسبت به شهرداری، اصلی ترین عامل در نقض اختیارات و مسئولیتهای آن است .
ب ( عناصر مؤثردر مدیریت شهری در سطح ملی و منطقه ای)
در کشورهایی با ساختار حکومتی تمرکزگرا مانند ایران ، دولت مرکزی در اداره امور محلی نقش گسترده ای رابصورت مستقیم و غیر مستقیم ایفا می کند و در این راه بخش عمده ای از امور محلی را به صورت متمرکز در اختیار سازمانهای تابعه اش قرار می دهد و در این چار چوب عناصر ملی مؤثر در مدیریت شهری عبارتند از :
 وزارت کشور :
مهمترین عنصر ملی مؤثر در مدیریت شهری و شهر داری های ایران وزارت کشور است و یکی از علل عدم استقلال شهرداری ها در نوع ارتباط آنها با وزارت کشور است و شهر داریها در ایران از بدو تأسیس به عنوان شعبه های تابعۀ وزارت کشور محسوب گردیده و علاوه بر مقامات این وزارت خانه مانند وزیر کشور ، معاون هماهنگی امور عمرانی ، دفتر فنبی و اداره کل شهرداریهای وزارت کشور ، تابع استانداری به عنوان مؤثرترین سازمان در مدیریت شهری در سطح منطقه ای بوده است .

 وظایف وزارت کشور در قبال شهرداری ها بر اساس قوانین و آئین نامه ها ، بسیار گسترده و متنوع است که برخی از مهمترین آنها عبارتند از :
1- نظارت بر اجرای کلیه قوانین ، آئین نامه ها و مقررات مربوط به شهرداریها .
2- تعیین نیازمندیهای اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی منطقه ای و محلی و تشخیص اولویت آنها .
3- تصویب برنامه های عمرانی و نو سازی شهر داریها .
4- تهیه و تنظیم معیارها ، ضوابط و استاندارهای فنی و عمرانی .
5- تصویب محدوده خدماتی شهرداریها و حریم شهرها.
6- صدور حکم انتصاب شهروندان (شهرهای کمتر از …/..2 نفر توسط استاندار و شهرهای بزرگتر توسط وزیر کشور )
7- تصویب دستورالعملهای مربوط به امور مالی و معاملات شهرداریها .
8- صدور اجازه شروع وصول عوارض نوسازی و وصول عوارض متمرکز و توزیع آن بین شهرداریها .
9- تخصیص اعتبارات و کمکهای بلاعوض دولت به شهرداریها .
10- تصویب سازمانهای اداری شهرداریها و تهیه مقررات استخدامی .
11- انتخابات شوراهای شهر و اعمال نظارت قانونی بر امور کلیه شوراها .

 وزارت مسکن و شهر سازی :
1- رابطه وزارت مسکن و شهر سازی و سازمان مسکن و شهر سازی بعنوان سازمان محلی آن را ، با شهر داری با محورهای زیر می توان بررسی نمود :
پیشنهاد و تهیه طرح توسعه شهری و نظارت بر حسن اجرای برنامه های مصوب توسعه شهری توسط شهرداری که در صورت بروز اختلاف نظر بین سازمان مسکن و شهر سازی و شهرداری در خصوص طرح مصوب ، نظریه کمیسیون ماده 5 استان و در حالت وجود مغایرت های اساسی نظریه شورای عالی شهر سازی و معماری ملاک عمل است .
2- اجرای پروژه های عمرانی دولتی یا اعتبارات ملی در شهرها .
3- تهیه و اجرای طرح های آماده سازی زمین با هدف توسعه شهرها مطابق نامه های مصوب .
4- تهیه، تصویب و ابلاغ معیارها ، ضوابط و آئین نامه های شهر سازی .

 سازمان مدیریت و برنامه ریزی :
شهرداری ارتباطی غیر مستقیم و از طریق وزارت کشور و استانداری با این سازمان داشته و ارتباط بودجه ای آن مشتمل بر بودجه های عمران شهری ، کمک های بلاعوض و اعطای وام می باشد .
ج) عناصر محلی مؤثر بر مدیریت شهری :
مدیریت شهری در سطح ملی را می توان به عنوان مجموعه ای از عناصر رسمی و غیر رسمی تعریف کرد که اداره امور شهر را به عهده داشته و یا در آن مؤثرند ، این عناصر با اختیارات و ابزارهایی که در اختیار دارند در سیاستها و برنامه های اجرایی نظام مدیریت شهری نفوذ کرده و سعی در انجام وظایف خود و یا مطابقت آنها با خواسته های خود را دارند .
 شورای اسلامی شهر :
مهمترین نهاد محلی که بر اساس اصل صدم قانون اساسی حق دخالت در اداره امور شهر و نظارت بر حسن انجام وظایف مدیران محلی را دارد ، شورای اسلامی شهر است که اعضای آن به عنوان نمایندگان افکار عمومی با رأی مستقیم مردم انتخاب می شوند .
مطابق « قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور و انتخابات شهرداران » مصوب 1/3 /1375 شرح وظایف 29 گانه شورای شهر در ماده 71 تعیین شده است که با توجه به آن به نظر می رسد مؤثرترین عامل در مدیریت شهری ، بایستی شورای شهر باشد .
اما در طول دوره اول شوراها ، ثابت شد که قانون مذکور کافی نبوده و ضمانت های اجرایی لازم برای انجام وظایف شورای شهر در آن وجود ندارد .
در ذیل برخی از وظایف شورای شهر آمده است :
1- انتخاب شهردار به مدت 4 سال ( حکم انتصاب به وسیله وزیر کشور یا استاندار صادر می گردد)
2- تصویب آئین نامه های پیشنهادی شهرداری ( با رعایت دستور العملهای وزارت کشور )
3- تصویب اساسنامه مؤسسه ها و شرکت های وابسته به شهرداری ( با تأئید موافقت وزارت کشور )
4- تصویب بودجه ، اصلاح و متمم بودجه و تفریغ بوجه سالانه شهرداری و شرکت های وابسته به آن .
5- تصویب لوایح و برقراری یا لغوعوارض شهر و تغییر نوع و میزان آن ( با در نظر گرفتن سیاستهای دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می شود )
6- تصویب نرخ خدمات ارائه شده توسط شهرداری و سازمانهای وابسته .
7- وضع مقررات و نظارت بر حفر مجاری و مسیرهای تأسیسات شهری .
8- تصویب نرخ کرایه وسائط نقلیه درون شهری .
9- نظارت بر اجرای طرحهای مربوط به ایجاد و توسعه معابر ، خیابانها و میادین و فضای سبز و تأسیسات عمومی شهر .
10- تصویب نامگذاری معابر ، خیابانها ، کوچه ها …
11- بررسی و شناخت کمبودها ، نیازها و نارسائی های حوزه انتخابیه و تهیه طرحها و پیشنهادات اصلاحی و ارائه به مقامات مسئول ذیربط .
12- همکاری با شهرداری جهت تصویب طرح حدود شهر با تأیید وزارت کشور و مسکن و شهرسازی .
همانطوری که مشاهده می شود وظایف شورا اکثراً به نهاد شهرداری محدود شده و قدرت و اختیارات لازم جهت تصمیم گیری و سیاستگذاری بر تمام عناصر و سازمانهای مؤثر در مدیریت شهری را ندارد .
 دیگر عناصر محلی مؤثر بر مدیریت شهری :
از دیگر عناصر رسمی محلی می توان از شورای اداری شهرستان ، شورای تأمین شهرستان و ادارات آب و فاضلاب ، برق و گاز و مخابرات و فرمانداری نام برد اما علاوه بر عناصر و عوامل رسمی ، سیستم مدیریت شهری متأثر از عوامل و سازمانهای غیر رسمی مانند جریانها و جناحهای سیاسی و کانون های قدرت شهری نمایندگان مجلس شورای اسلامی ، سرمایه داران و صاحبان عوامل اقتصادی ، ائمه جمعه مجامع و گروه های متخصص ذیربط در عمران شهری مانند نظام مهندسی و … نیز هست .