پدیده وارانگی هوا یکی از رویدادهای شهرهای صنعتی در روزهای سرد زمستانی است، که به علت مختل شدن جریان همرفتی هوا در ایام زمستان و روزهای سرد سال اتفاق می افتد. متاسفانه شهر اراک نیز به علت داشتن اقلیم مستعد این پدیده، در اکثر روزهای سرد زمستانی تحت تاثیر سردی هوا دچار وارانگی هوا شده و آلاینده های هوا به شدت ریه شهروندان را آلوده می نمایند!! در این میان وجود فضای سبز اثربخش و موثر یکی از عوامل موثر در کاهش اثرات این پدیده است. اما طبق بر آورد انجام شده با تصاویر ماهواره ای آیکونوس و شاخص NDVI  تنها 10 تا 15 درصد فضای سبز شهری موجود را سوزنی برگان تشکیل می دهد! که اگر تک پایه های کاشته شده در فضای سبز منازل شهروندان را نیز به آن اضافه کنیم در خوشبینانه ترین حالت تنها 20 درصد فضای سبز شهر اراک را سوزنی برگان تشکیل می دهند!!

و این بدان معناست که :

در زمستانها که بیشترین روزهای آلوده و پدیده وارانگی هوا را داریم با خزان درختان پهن برگ، 80 درصد فضای سبز اثرات خود را از دست می دهند!!؟

 و این بدان معناست که:

 به علت انتخاب ناصحیح گونه های گیاهی (که احداث و نگهداری آن هزینه های هنگفتی به بیت المال وارد می نماید) فضای سبز شهر اراک در زمستانها اثر بخشی خود را به کمترین میزان کاهش می دهد!!

در این راستا می توان راهکارهایی مثل:

1-       احداث جنگلکاری های جدید با اختلاط مناسب از سوزنی برگان و  پهن برگان و توجه به انتخاب گونه های کم نیاز آبی

2-       واکاری و بهسازی توده های خالص اقاقیا در منطقه نوارجنگلی اراک با گونه های سوزنی برگ مناسب مثل گونه ارس (به علت شاخص سبزینگی و نیاز کم آبی) و سایر گونه های مناسب

3-       فرهنگ سازی، ایجاد تسهیلات و تعریف سیاست های تشویقی برای احداث «بام های سبز» یا Green roof ها در پشت بامهای ساختمان های جدید الاحداث

می تواند در بهبود و ارتقا وضعیت فضای سبز موجود شهر اراک موثر باشد.

به امید توجه  بیشتر مدیران شهری به وضعیت فضای سبزشهر اراک

سیاوش آقاخانی-مدرس دانشگاه