مشکلات استان زنجيره در هم تنيده اي است که حل آن نيازمند تدبير اصولي است.

توجه به فرهنگ عمومي و اجتماعي با اشاره به وجود خرده فرهنگهاي متعدد در استان به واسطه مهاجر پذيري و به دليل صنعتي و دانشگاهي بودن استان، کمبود آب، بيکاري، عدم همگرايي کافي بين شهرستانهاي استان که تبعات آن نواختن ساز و آوازهاي سياسي جدايي از استان است و عدم توسعه کافي شبکه راههاي بين شهري از جمله مهمترين مشکلات استان است. بررسي موضوع کم آبي استان از جمله موضوعات مهم مطروحه جلسات سیاستگذاران دولتی در این استان بوده است.بعبارتی تامين منابع آبي استان از مهمترين اولويتها و درخواستهاي استان می باشد که در سفر دوم دولت به استان کار گروهي براي آن تشکيل شد و موضوع مورد بحث قرار گرفت.سد کمال صالح که از مصوبات مورد مطالعه سفر مقام معظم رهبري در سفر سال 1379به استان مرکزي است نیز بخشی از این برنامه می باشد. اين سد و خط انتقال آن، مي تواند آب شرب اراک، شازند و صنايع بزرگ منطقه را تامين کند که پس از چالشهاي اعتباري، اجراي آن طي دو سال اخير شتاب گرفته است و پيش بيني مي شود سال آينده آبگيري شود.

بيکاري با وجود صنعتي بودن  سوال برانگيز است

بيکاري با وجود واحدهاي صنعتي و توليدي متعدد و بزرگ و زمينه هاي توسعه اشتغال در استان مرکزي ديگر از معضلات است. مردم استان مرکزي بدون هيچ غرضي معتقدند بسياري از کارگران و کارکنان واحدهاي توليدي و صنعتي استان را نيروهاي غير بومي تشکيل مي دهند و خواستار اتخاذ تصميماتي براي حضور جوانان استان مرکزي در کارخانه ها و واحدهاي توليدي استان و کاهش بيکاري جوانان استان هستند.بر اساس اعلام مسئولان نرخ بيکاري استان 10/14 درصد است و بر اساس برنامه چهارم توسعه نرخ بيکاري استان بايد تک رقمي باشد.مسئولان بر این باورند که طرح بنگاههاي زودبازده نرخ بيکاري استان ر ا از حدود 12 درصد کاهش داده و به بيش از 10 درصد رسانده است.

نمیتوان نادیده گرفت که توانمنديهاي استان مرکزي در حوزه صنعت و معدن و کشاورزي مي تواند زمينه هاي اشتغال را افزايش دهد و بدون شک اين امر نيازمند سرمايه گذاري در بخشهايي است که نياز استان است و چنانکه توجه به بخش بسته بندي در حوزه کشاورزي، بهره برداري معادن و احداث واحدهاي توليدي مي تواند اين معضل را کاهش دهد.

آمارهای فوق مربوط به اندکی قبل از سفر رییس جمهور محترم به استان می باشد و با توجه به تشدید بحران در ماههای اخیر بدون شک این آمارها حتی در حوزه های آماری نیز با تغییراتی نه چندان کوچک همراه خواهند بود.

محروميتهاي گسترده  نيازمند توجه ويژه است

محروميتهاي بالا در برخي نقاط استان و روستاهاي از جمله، شازند، کميجان و اراک، ساوه و ساير شهرهاي استان، حاشيه نشيني در اراک و ساوه، بافت فرسوده شهري، حجم بالاي زنان سرپرست خانوار و دختران مجرد بيکار به ويژه در روستاهاي استان، موانع استفاده از تسهيلات بانکي، مشکلات بهداشت و درمان به خصوص اينکه استان مرکزي به عنوان استان داراي صنايع متعدد شيميايي نيازمند امکانات کامل سوانح و سوختگي است، توسعه زيرساختهاي توليد و صادرات، توجه به صنايع مادر و سازه اي استان در عقد قراردادهاي کلان برخي وزارتخانه ها مانند نفت و راهسازي، ايجاد زمينه هاي همگرايي انساني در استان مرکزي از جمله مشکلات استان است.

اين استان در زمينه صنعت، کشاورزي، معدن، نيروي انساني، گردشگري حرفهاي زيادي براي گفتن دارد. استان مرکزي به لحاظ ترکيب جمعيتي از سويي استاني کارگري به دليل وجود صنايع متعدد و از سويي استاني دانشگاهي و در دو هر دو بخش مهاجر پذير است. اين امر استان را به لحاظ جمعيتي داراي حساسيت و اهميت کرده است و حاکي از نياز و توجه در حوزه اجتماعي و فرهنگي است.استان مرکزي داراي بيش از دو هزار واحد صنعتي است و به ترتيب شهرهاي اراک، ساوه و دليجان شهرهاي صنعتي استان هستند.اين استان در زمينه صنايع مادر دومين استان کشور و در زمينه تنوع توليد صنعتي اولين در جايگاه اول کشور قرار دارد و به عنوان چهارمين قطب صنعتي کشور مطرح است. وجود صنايع مادر در اراک اين شهر را به يکي از قطبهاي صنعتي کشور مبدل کرده است همچنين وجود کارخانه هاي چشمگير و توليدي شهرستان ساوه نيز خود گوياي اين مهم است. مهمترين کارخانه هاي صنعتي استان عبارتند از ماشين سازي، آلومينيوم سازي کابل سازي، کمباين سازي، هپکو (سازنده ماشين آلات راه سازي)، آونگان (سازنده پايه فلزي انتقال نيرو)، توليد ادوات کشاورزي، توليد نورد آلومينيوم، رنگ روناس، پالايشگاه، پتروشيمي، نيروگاه، آذرآب.در شهرستان ساوه نيز از کارخانه هاي سازنده پروفيل و لوله هاي آبياري آلومينيومي، لاستيک سازي و ساير کارخانه هاي مستقر در اين شهرستان مي توان ياد کرد که توليد و عرضه محصولات آنها به داخل کشور و صدور برخي از توليدات کارخانه ها به خارج از کشور چه در بخش کارخانه ها و صنايع و چه در بخش کشاورزي اين استان را به يکي از قطبهاي مهم تاثيرگذار در امر بازرگاني و صنعتي کشور تبديل کرده است.در استان مرکزي 112معدن محتلف وجود دارد که بيشترين آن مربوط به مصالح ساختماني است از مهمترين معادن استان مرکزي مي توان از سنگ آهن در شمس آباد اراک، معادن سرب، روي، منگنز، بارتيتين، سنگ تراورتن، گچ و سنگ نمک ياد کرد که نيازمند توجه و توسعه است.

کوتاه کلام اینکه مشکلات کوچک و بزرگ استان که در حال تبدیل شدن به معضلات حاد می باشند باید بصورت کارشناسی مورد بررسی قرار گیرند و حتی اگر زعمای استان لازم می بینند با فرهیختگان استان هم در این مورد مشورت صورت گیرد و راهکارهای کوتاه و بلند مدت آن در اسرع وقت کاربردی گردد. بدون شک هم استانیهای قدرشناس نیز با همراهی و همکاری و پشتیبانی خود زحمات بی شائبه خدمتگذاران استان را ارج خواهند نهاد.

محمد هادی بیات