به گزارش مرکزی دیلی ، نامه امیر استان مرکزی در مطلبی به بررسی وضعیت عطاری ها در اراک پرداخته است. در این گزارش میخوانیم:

در حالي كه چند سال پيش ، در اراك فقط يك مغازه عطاري وجود داشت كه داروهاي گياهي مورد نياز مردم را تأمين مي كرد اما امروز شاهد رشد قارچ گونه عطاري هاي مجاز و غير مجاز در اين شهر هستيم و از هر خيابان اراك كه عبور مي كنيم ، اين گونه فروشگاه ها و تبليغات منحصر به فرد آن را مي بينيم ، كه گاه در امر درمان بيماران هم دخالت مي كنند . به گفته رئيس مجمع امور صنفي اراك ، در حال حاضر 18 مركز مجاز و ده ها مركز غير مجاز و ناشناخته عرضه گياهان دارويي در كوچه، پس كوچه ها و حتي برخي از خانه هاي اين شهر وجود دارد.
رشد قارچ گونه عطاري ها و مراكز مجاز و غير مجاز عرضه گياهان دارويي در حالي در اراك رو به افزايش است كه به گفته معاون غذا و داروي دانشگاه علوم پزشكي اراك ، تعداد داروخانه هاي دولتي در كل استان ، فقط 14 واحد است و بدين ترتيب ، تعداد عطاري هاي مجاز اين شهر ، حتي از تعداد داروخانه هاي استان هم بيشتر است! روزي در شهر اراك از هر فردي سراغ آدرسي كه بتوان از آن جا گل گاوزبان ، بارهنگ ، خاكشير يا هر گياه دارويي ديگر را تهيه كرد، مي گرفتي فوري آدرس شخص خاص را مي دادند. وي به صورت خانوادگي و نسل به نسل با طب سنتي آشنا بود ، اما امروز به هر جاي اراك كه سر مي زني ، در هر خيابان حداقل به 2 يا 3 عطاري و محل فروش و عرضه داروهاي گياهي برخورد مي كني ، فروشگاه هايي كه بر روي در و ديوار آن ، بريده هاي مقوايي و تبليغات جالب توجه به چشم مي خورد و تبليغاتي هم چون داروهاي چاقي و لاغري ، داروي رفع چروك ، عصاره جواني و … نظر هر شهروندي را به سوي خود جلب مي كند . در شرايطي كه عرضه گياهان دارويي ، مي تواند حرفه اي مناسب تلقي و به فرهنگ سازي براي مصرف گياهان دارويي منجر شود اما به دليل سود فراوان عرضه گياهان دارويي درسال هاي اخير ، پاي برخي شيادان نيز به اين عرصه باز شده است و اين افراد با سوء استفاده از استقبال مردم از مصرف اين نوع داروها كه نسبت به داروهاي  شيميايي از عوارض كمتري برخوردار است ، به سودهاي كلاني دست پيدا مي كنند. اين در حالي است كه داروهايي كه عمدتا توسط اين افراد شياد و غير متخصص عرضه مي شود كارآيي ندارد و حتي در برخي موارد نيز خطرناك است. در همين رابطه يك محقق و گياه شناس كه با يكي از دوستان جوانش ، عطاري بسيار تميز و كوچكي در يكي از خيابان هاي شهر اراك به عرضه داروهاي دست ساز گياهي اشتغال دارد و در حال نگارش كتابي درباره گياهان دارويي استان مركزي است در رابطه با عرضه و عوارض سوء گياهان دارويي گفت : چند سالي است كه شيادان به اين عرصه به دليل سودي كه عايد عرضه كنندگان مي كند ، رو آورده اند. داود محمد خاني افزود : تا زماني كه دولت اين حرفه را سامان دهي نكند ، بايد انتظار اين گونه رفتارها را داشته باشيم . وي كه در باره خواص گياهان دارويي ، مطالعات بسياري داشته است ، داروهايي كه تحت عناوين چاقي ، لاغري ، جواني و ترك اعتياد در مراكزغير مجاز و ناشناخته به مردم عرضه مي شود را بسيار خطرناك و گاه مرگ آور دانست و اظهار داشت : بيشتر اين داروها از تهران وارد مي شود و در پاره اي از مراكز هم افراد سودجو از گياهان ، تركيباتي مي سازند كه حتي خود از خواص ، مضرات و عوارض آن آگاهي ندارند. محمد خاني آگاهي نداشتن افراد از شيوه مصرف و نداشتن شناخت و اطلاعات از عوارض خطرناك و ميزان مصرف اين گياهان ، نگاه غلط دولت به اين صنف و نبودن متولي مشخص را از جمله عوامل افزايش مصرف ، عوارض خطرناك و باز بودن راه براي سودجويي افراد كلاهبردار در توليد و عرضه داروهاي گياهي برشمرد و تصريح كرد :اگر دولت نمي تواند از عطار واقعي حمايت كند حداقل در بحث نظارت بر مراكز داراي مجوز ، از بازرساني كه به علم گياه شناسي آگاه هستند يا عطاران با سابقه استفاده كند . وي گفت : عطاران در اتحاديه خواربارفروشان تعريف شده اند اما بايد پرسيد رئيس اتحاديه يا بازرسان آن چه اطلاعي از علم گياه شناسي دارند كه بتوانند عرضه درست گياهان دارويي را از نادرست تشخيص دهند ؟ وي در باره واحدهاي نظارتي موجود در اين صنف خاطرنشان ساخت : مركز بهداشت به نوع عرقيات گياهي ارائه شده و وضعيت بهداشت مغازه نظارت دارد اما بر ساير موارد نظارت نمي شود.
»گياه كه داروي شيميايي نيست ، خطر ندارد«
يك عطار قديمي اراك كه از شهرها و روستاهاي اطراف هم به او مراجعه مي كنند و در ظاهر همه او را به نام سيد … مي شناسند و حدود 70 سال سن دارد ، براي هر نوع بيماري ، يك روز جداگانه نوبت مي دهد و جالب اين كه آزمايش و سونوگرافي را هم در دستور كار دارد و بيشتر داروهايش را هم خودش مي سازد. او در زيرزمين نمناكي بدون مجوز كار مي كند. چند نفر از مشتري هاي او مي گويند : از هر 10 بيمارش حداقل 5 نفر درمان شده اند. او كه پماد سياه رنگي را با انگشتش از شيشه در مي آورد و داخل قوطي پلاستيكي فشار مي دهد و آن را براي پوست دستم كه خشك شده تجويز مي كند در مقابل سوالم كه اين پماد عارضه اي براي پوست ندارد ؟ مي گويد : گياه كه داروي شيميايي نيست خطر داشته باشد ! سيد … براي هر بيمار ، كمتر از يك دقيقه وقت نمي گذارد ، از رنگ پوست ، سياهي چشم و وضعيت زبان هر بيمار فورا درد او را تشخيص مي دهد و دارو تجويز مي كند. او گلوله هاي سياه رنگي را كه در شيشه اي مخصوص ريخته است تحويل يك جوان كه براي ترك اعتياد آمده است مي دهد و شيشه شربت ترياكش را كه دفعه قبل مصرف كرده است پر مي كند . او يكي از ده ها به ظاهر پزشك سنتي در شهر اراك است كه بدون مجوز و نظارت ، روزانه حداقل 100 تا 200 هزار تومان درآمد دارد.
» مجمع امور صنفي به مشاغل جواز مي‌دهد «
رئيس مجمع امور صنفي استان مركزي در رابطه با صدور جواز براي صاحبان اين مشاغل گفت : هر واحدي كه كاري انجام مي دهد ، صنف شناخته شده است و مجمع به آن ها جواز مي دهد و عطاران هم زير مجموعه خواربارفروشان هستند. علي محصولي افزود: حتي نان خشكي ها هم جواز مي گيرند چه رسد به عطاري كه يك شغل قديمي است. او ضمن انتقاد از نبود نظارت بر عرضه كالاهايي كه با عنوان داروي گياهي از سوي عطاران به مردم فروخته مي شود ، اظهار داشت : اين موضوع به طور مستقيم با سلامت جامعه ارتباط دارد بنابراين وظيفه اداره بهداشت است كه بر عملكرد اين افراد نظارت داشته باشد. وي افزود : بازرسان ما نظارت ظاهري از نظر دارا بودن جواز ، پرداخت ماليات و اين گونه مسائل را بر عهده دارند و نظارت هاي تخصصي بر عهده اداره بهداشت است. وي تصريح كرد : داروهاي گياهي ، عوارض خاصي دارند و بايد متخصص فن بر اين كار نظارت كند و حالا اگر وزارت بهداشت درمان اين كار را نمي كند و همه مسئوليت ها را متوجه اتحاديه مي داند به نوعي مسئوليت خويش را انجام نداده است. محصولي خاطرنشان ساخت : دربين 17 تا 18 عطار شاغل داراي جواز ، فقط دو يا 3 نفر شناخته شده و معتبر هستند اما چون از لحاظ صنفي ، مشكلي ندارند اتحاديه هم جواز مي دهد. به گفته وي مراحل گزينش ، نداشتن سوء پيشينه و انجام آزمايش اعتياد و سپس گذراندن دوره 40 ساعته اي است كه مركز بهداشت گذاشته است و بقيه آن هم بر عهده مسئولان مرتبط است.
» مركز بهداشت برفرد و مكان نظارت دارد«
كارشناس مسئول مركز بهداشت اراك كه نظارت اين مركز را در 3 محور بهداشت فردي ، ابزارو ساختار مي داند ، گفت : كارها بر اساس آئين نامه تعريف شده است و مركز بهداشت سلامت فروشنده ، وسايلي كه با آن ها گياهان يا عرقيات را عرضه مي كند و مكان عرضه را به لحاظ بهداشتي بررسي مي كند و به تاريخ مصرف و انقضاي محصولاتي كه برچسب دارند هم توجه مي كند. مهر علي افزود : بررسي خواص و عوارض داروهاي گياهي عرضه شده بر عهده معاونت درمان و غذا و داروست.
»عطاري ها تحت نظارت معاونت غذا و دارو نيستند«
معاون غذا و داروي دانشگاه علوم پزشكي اراك بر خلاف آن چه محصولي و مهرعلي ، عقيده دارند ، گفت : اين مراكز ، هيچ مجوزي از ما نگرفته اند و تحت هيچ عنوان ، نظارتي از سوي اين معاونت روي كار آن ها صورت نمي گيرد . دكتر دلاور افزود: اين صنف چون در امر درمان دخالت دارد بايد تحت نظارت معاونت درمان باشد.
» فعاليت عطاري ها تحت نظارت معاونت درمان نيست «
از سوي ديگر معاونت درمان دانشگاه علوم پزشكي اراك هم نظارت بر عطاري ها را جزو مجموعه وظايف اين معاونت تعريف نمي كند. وي گفت : اين مراكز چنان چه در كار درمان مثل چاقي ، لاغري ، ترك اعتياد و … دخالت كنند و گزارشي به ما برسد حتما با آن ها برخورد مي كنيم اما بحث اين است كه آن ها از مجمع امور صنفي به عنوان عطاري جواز دارند . دكتر فرازي افزود : نبايد هر صنف ، مجوزي صادر كند و اگر اين صنف از حيطه كاري خود خارج شد ، اتحاديه دخالتي نكند. وي اظهار داشت : با توجه به اهميتي كه معاونت درمان براي سلامتي مردم قائل است با وجود اين كه اين كار در حوزه وظايف اين معاونت تعريف نشده است اما با همكاري نيروي انتظامي جلسه اي براي عطاري ها برگزار و اعلام شد كه حق ندارند وارد حوزه درمان شوند و با مجمع امور صنفي هم جلسه گذاشتيم كه در صورت مشاهده ، اين واحدها را پلمپ كنند.
وي در پاسخ به سوال خبرنگار ما كه آيا تاكنون واحدي پلمپ شده است ابراز بي اطلاعي كرد و خاطرنشان ساخت : انتظار ما از اداره بازرگاني و مجمع امور صنفي اين است كه پس از صدور پروانه ، نظارت قوي هم داشته باشند . با اين اوصاف با وضعيت فعلي نظارت بر عطاري ها ، روزانه ده ها نوع داروي گياهي دست ساز كه بعضاً در شرايط كاملاً غير بهداشتي تهيه و عرضه مي شود به دست مصرف كنندگان ساده لوحي مي رسد كه مي خواهند يك شبه خوش هيكل ، جوان ، چاق يا لاغر شوند و از درد بيماري با اعتياد خلاصي يابند . حال در اين ميان چند نفر مسموم مي شوند يا جان خود را از دست مي دهند خدا مي داند. البته آمارها هم چون عوامل نظارتي گم و ناپيداست !